e.e. cummings: Advice to a young poet

Πέμπτη 29 Μαρτίου 2012

Συγγραφικά κεράσματα για μικρούς και μεγάλους




Χριστίνα Κόλλια
Το Μυστικό της Ανεμότρυπας
Εικονογράφηση: Μαργαρίτα Ράντεβα
Φίλντισι, 2011

Ένα γλυκύτατο κέρασμα περιπέτειας και γνώσης είναι το πρόσφατο παραμύθι της Χριστίνας Κόλλια «Το Μυστικό της Ανεμότρυπας» όπου μέσα από χρώματα και  μοσχοβολιές, γεύσεις πρωτόγνωρες, ανθισμένους κήπους, υπέροχους χαρακτήρες και απρόσμενες μεταμορφώσεις,  η σκληρότητα και η απληστία παίρνουν θέση μάχης απέναντι στα αντίθετά τους και χάνουν.    Με αφετηρία το μύθο των Μελιάδων Νυμφών και την προέλευση του Χάλκινου Γένους, η συγγραφέας επιστρατεύει ξανά τους βασικούς ήρωές της από το βιβλίο της «Περιπέτεια στο βασίλειο των θεών», αλλά και μια πλειάδα άλλων χαρακτήρων, για να υφάνει μία ιστορία ολότελα δική της με φόντο ένα τοπίο απ’ άκρη σ’ άκρη ελληνικό.    Και όλ’ αυτά, δοσμένα μέσα από ένα ανάλαφρο και διαυγές κείμενο, που γοητεύει τους μεγάλους και συνεπαίρνει τους μικρούς.  Είχα την χαρά και την τιμή να το διαβάσω πριν γίνει βιβλίο.  Και τώρα το καμαρώνω φυλλομετρώντας το ξανά και σταματώντας κάθε τόσο να θαυμάσω την καλαίσθητη εικονογράφηση της Μαργαρίτας Ράντεβα, που το εμπλουτίζει και το συμπληρώνει. 

----------------------------------------------------------------------

 
Άννα Κοντολέων
Οι επτά ζωές του Κόμπου
Πατάκης 2011

Με όχημα μια ανάλαφρη και αβίαστη πρωτοπρόσωπη γραφή, το μυθιστόρημα της Άννας Κοντολέων ιχνηλατεί με περίσσιο συναίσθημα και ισορροπημένο χιούμορ το πέρασμα ενός κοριτσιού από την παιδική ηλικία στην εφηβεία και την ενηλικίωση.  Η θεατρικότητα στην εκφορά του λόγου, η άψογη αφηγηματική τεχνική, η ανάδυση  ολοκληρωμένων χαρακτήρων που προκύπτουν ολοζώντανοι μέσα από την αφήγηση του γάτου της κεντρικής ηρωίδας, αλλά και οι απολαυστικές περιγραφές γεγονότων και καταστάσεων ενίοτε με σουρεαλιστική διάθεση, συνθέτουν ένα λογοτεχνικό έργο που ξεχωρίζει και αξίζει να διαβαστεί. 

--------------------------------------------------------------

 
Αλεξάνδρα Κ*
Η πιο παράξενη ιστορία του κόσμου
Πατάκης 2011

Με φόντο ένα περιβάλλον καθ’ όλα σουρεαλιστικό, το βιβλίο της πρωτοεμφανιζόμενης Αλεξάνδρας Κ* εκπλήσσει ευχάριστα με την διαφορετικότητα και τη χιουμοριστική διάθεση μέσα από την οποία αναδύονται οι χαρακτήρες και οι καταστάσεις.  Η ιστορία εκτυλίσσεται σ’ ένα μοναχικό μουσείο, το Μουσείο Παράξενης Ιστορίας, που στερείται επισκεπτών γιατί κανένας πια δεν πιστεύει σε παραμύθια.  Ο αφηγητής της ιστορίας, που δουλειά του είναι να βλέπει μουσεία και να γράφει γι’ αυτά, το επισκέπτεται ύστερα από πρόσκληση ενός παράξενου αποστολέα, ο οποίος και αναλαμβάνει την ξενάγηση στο χώρο των εκθεμάτων, παρμένων από τον κόσμο των παραμυθιών.  Το βιβλίο ξεχωρίζει για τη σπιρτάδα της γραφής, το έξυπνο χιούμορ και την έξυπνα δοσμένη θεματική του.   Πρόκειται για μια σκληρόδετη έκδοση, κομψά κι απέριττα εικονογραφημένη, που τη θαύμασα και θάθελα πολύ να έχω για δική μου.   

---------------------------------------------------------------

Λίνα Λυχναρά
Το κλεμμένο βιολί
Πατάκης, 2011

Με αφορμή την κλοπή ενός πολύτιμου Στραντιβάριους, το βιβλίο της Λίνας Λυχναρά κινείται στο ρυθμό και το ύφος των κλασσικών αστυνομικών και διαβάζεται απνευστί.   Η ιστορία, εμπνευσμένη από το βραβευμένο με Πούλιτζερ άρθρο της Ουάσιγκτον Πόουστ για τον κορυφαίο σολίστ Τζόσουα Μπέλ, που υποδυόμενος έναν πλανόδιο μουσικό παίζει ινκόγκνιτο σε ώρα αιχμής στο μετρό της Ουάσιγκτον, διαδραματίζεται σε ένα Ελληνικό νησί με πρωταγωνιστές έναν αεικίνητο αστυνόμο και μια ασυνήθιστη ντετέκτιβ.  Στο καστ των χαρακτήρων συμμετέχει μια πλειάδα χαρακτήρων,  που σχετίζονται με τα γεγονότα και συνθέτουν το παζλ του μυστηρίου.  Εγκληματικές πράξεις και απρόοπτα αποτελούν το αντικείμενο των ερευνών του αστυνομικού και της ντετέκτιβ, οι οποίοι δουλεύοντας επαγωγικά, λύνουν το μυστήριο αποκαλύπτοντας μια ιστορία πάθους και σκοτεινών συμφερόντων αλλά και έναν μεγάλο έρωτα ανάμεσα στον έφηβο βιολονίστα και μια νεαρή Ρωσίδα μετανάστρια.  Το βιβλίο ξεχωρίζει για την αρραγή δομή του, τους ολοκληρωμένους χαρακτήρες και την απλότητα του λόγου μέσα από τον οποίο το ενδιαφέρον του αναγνώστη παραμένει αμείωτο μέχρι την τελευταία σελίδα.  

------------------------------------------------------------


Παναγιώτα Πλησή
Δεν είμαι τέρας σου λέω!
Κέδρος, 2011

Με το καλογραμμένο κείμενό της, η Παναγιώτα Πλησή σκύβει με αγάπη και ειλικρινές ενδιαφέρον πάνω στον ιδιαίτερο ήρωά της, προωθώντας στους μικρούς αναγνώστες την κατανόηση όχι μόνο του συνδρόμου Aspenger αλλά όλων των ατομικών διαφορών.  Το βιβλίο ξεχωρίζει για το μήνυμα που προσφέρει αλλά και τη ζωντάνια της γλώσσας μέσα από την οποία εκτυλίσσεται η ιστορία.  Αξίζει πολύ να διαβαστεί. 

-------------------------------------------------



 
Πέτρος Χατζόπουλος
Έγκλημα στο Τούνδρα Εξπρές
Πατάκης, 2011

Με οπλοστάσιο το χειμαρρώδη λόγο του και ένα ανεξάντλητο χιούμορ, ο Πέτρος Χατζόπουλος συνεχίζει την επιτυχημένη αστυνομική του σειρά, ενδεδυμένη με τη γνώριμη τεχνική της Άγκαθα και τον ανάλογο τού Ηρ. Πουαρώ Κορνήλιο Κρικ, τον ευφυή και αφόρητα λιχούδη ντεντέκτιβ σκίουρο.  Πρόκειται για μια ακόμη ωραιότατη φάρσα του αξιαγάπητου Πέτρου, που ψυχαγωγεί ενώ πραγματεύεται το κυνήγι του μυστηρίου και της αλήθειας. 

Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2012

Σταχτοπούτες...







Μ’ αρέσει αυτή εδώ η Σταχτοπούτα της Πόλυς Χατζημανολάκη, εμπνευσμένη από φωτογραφία απεικονίζουσα ζεύγος «γοβακίων».   «Ραμμένα στο χέρι με χωριστό πατρόν…με φιογκάκια και εξωτερικό γαζί», γοβάκια που μεταμορφώνουν τη φτωχή κοπέλα σε λαμπερή χορευτική παρτενέρ που «ξετρελαίνει τον πρίγκιπα» μα τον εγκαταλείπει τη στιγμή που συνειδητοποιεί ότι δεν είναι εκείνος των ονείρων της αλλά ο «λάθος πρίγκιπας».  Μια Σταχτοπούτα χειραφετημένη, μυαλωμένη και ρομαντική συνάμα.  Απολαύστε την.

 Εμπνευσμένο από φωτό με γοβάκια του Γιώργου Μαύρου

"Ραμμένα στο χέρι και με χωριστό πατρόν τα γοβάκια της Σταχτοπούτας

H Σταχτοπούτα δεν έχασε το κρυστάλλινο γοβάκι της τρέχοντας για να φύγει όταν χτύπησαν μεσάνυχτα από το χορό του πρίγκιπα…Έφυγε φορώντας και τα δυο της γοβάκια , δώρο της νονάς της…Στην πραγματικότητα επρόκειτο για ένα ζευγάρι παπούτσια που φορώντας τα μπορούσε να μεταμορφωθεί από τη φτωχή υπηρέτρια που κοιμόταν στις στάχτες στην λαμπερή κοπέλα που ξετρέλανε τον πρίγκιπα στο χορό…Φυσικά δεν ήταν κρυστάλλινα, ήταν όμορφα παπούτσια, φτιαγμένα με χωριστό πατρόν για δεξί και αριστερό πόδι, με εξωτερικό γαζί και φιόγκο και ραμμένα στο χέρι από τη νονά της. Ήταν δηλαδή κυριολεκτικά κομμένα και ραμμένα στα μέτρα της κάτι που τους έδινε και σε αυτά και στην Σταχτοπούτα που τα φορούσε, τη χάρη στην κίνηση και στο χορό, που την έκανε να κερδίσει με την πρώτη την εύνοια του πρίγκιπα...
Παρά τη λαχτάρα της να πάει στο χορό και ενώ χόρεψε το περίφημο βαλς που λέει το παραμύθι με τον πρίγκιπα, την ώρα που εκείνος της έλεγε πως ήταν βέβαιος πως αυτή ήταν αυτή που θα διάλεγε, κάτι μέσα της έψαχνε στα γρήγορα να βρει την έξοδο για να το βάλει στα πόδια…
Και δεν ήταν ότι πλησιάζαν μεσάνυχτα και θα λύνονταν τα μάγια, δεν ήταν πως ο πρίγκιπας δεν ήταν ευγενικός και συμπαθέστατος, δεν ήταν πως δεν είχε ονειρευτεί ποτέ τα βράδια όταν κοιμόταν δίπλα στη στάχτη ότι θα συναντούσε τον πρίγκιπα του παραμυθιού και θα τον ερωτευόταν και θα γινόταν οι γάμοι τους και θα έμεναν για πάντα ευτυχισμένοι στο παλάτι…Το πρόσωπο που έβλεπε απέναντί της όμως δεν ήταν αυτό που έβλεπε στον ύπνο της αλλά κάποιο άλλο. Πανικοβλήθηκε. Δεν ήταν εκεί και η νονά για να τη ρωτήσει τι να κάνει. Κοίταξε γύρω της και δεν είδε παρά μια αίθουσα γεμάτη με βλέμματα άλλων κοριτσιών καρφωμένα πάνω της. Κορίτσια που είχαν έλθει ως εκεί με τη την ελπίδα, η κάθε μια με τον τρόπο της, πως αυτή θα ήταν η εκλεκτή…Βλέμματα που δεν αμφέβαλλαν για το αν ο πρίγκιπας ήταν ο πρίγκιπας των ονείρων τους και που περίμεναν με λαχτάρα να τις κοιτάξει… Η Σταχτοπούτα θυμήθηκε πάλι τον πρίγκιπα του ονείρου και προσπάθησε να κερδίσει χρόνο πριν ο πρίγκιπας του παραμυθιού την παρουσιάσει στους γονείς του. Η παρουσία της εκεί σήμαινε πως εκ των προτέρων έλεγε ναι στην ανοιχτή πρόταση γάμου προς όλες τις κοπέλες του βασιλείου. Για αυτό δεν είχε οργανωθεί ο χορός άλλωστε;
Χωρίς να δώσει και πολλές εξηγήσεις στον πρίγκιπα του παραμυθιού, προτιμώντας τη στάχτη της από το λάθος πρίγκιπα, έτρεξε προς την έξοδο, φορώντας και τα δυο της γοβάκια και κατέβηκε τρέχοντας αλλά προσεκτικά τις σκάλες του παλατιού για να χωθεί στο πίσω κάθισμα της άμαξας που την είχε φέρει, γιατί αυτό με την κολοκύθα και τα ποντικάκια ήταν πέρα για πέρα αλήθεια.
Φτάνοντας στο σπίτι ήταν αργά και η ίδια κουρασμένη…κούρνιασε όπως το συνήθιζε δίπλα στο τζάκι για να ονειρευτεί…ανησυχούσε πως ο πρίγκιπας του ονείρου ίσως έκανε σκηνή ζηλοτυπίας για το αποψινό και άφησε στην άκρη της κουζίνας, κοντά στην πόρτα τα γοβάκια, έτοιμη να τα ξαναφορέσει μόλις μάθαινε πως κάποιος πρίγκιπας καλεί πάλι σε χορό…" Πόλυ Χατζημανωλάκη

---

Κάποτε, στο μυαλό μου, είχα φτιάξει κι εγώ μια Σταχτοπούτα που τα δικά της τα γοβάκια ήταν τα αυθεντικά, τα γούνινα γοβάκια, όπως τα ήθελε εκείνος ο μεσαιωνικός προφορικός μύθος πολύ προτού τον πάρει ο Περώ για να τον κάνει το ωραίο παραμύθι που όλοι τώρα ξέρουμε.  Γιατί μπορεί ο Περώ να θέλει τα γοβάκια γυάλινα, η προφορική παράδοση ωστόσο μιλάει για περίτεχνα πασουμάκια από γουνάκι σκίουρου φτιαγμένα.   Οι λέξεις ακουστικά είναι ίδιες,  μόνο στην ορθογραφία τους διαφέρουν.  La pantoufle de vair λέει ο μύθος (όπου vair=γούνα σκίουρου στα μεσαιωνικά γαλλικά), la pantoufle de verre λέει ο Περώ.   Και δεν μπορώ να ξέρω αν ο Περώ επέλεξε συνειδητά ν’ αλλάξει τη λέξη με κάποια ομόηχη που μάλιστα συμβολίζει την αγνότητα και τη μαγεία, το γυαλί δηλαδή, ή αν η λέξη καταγράφηκε ως γυαλί ως αποτέλεσμα σημασιολογικής σύγχυσης.   Και αυτό έχει κάποια σημασία αν λάβει κανείς υπόψη τις φροϋδικού τύπου ερμηνείες που θα απέδιδε κανείς στη λέξη την "πρωτότυπη" και τα παράγωγά της. 

 Μιας και ξενύχτησα λοιπόν, ιδού μιας παραγράφου μόνο ιστορία:

Και ήτανε, λέει, η τελειότερη ντάμα του κόσμου η Σταχτοπούτα στην αγκαλιά του πρίγκιπα.   Μα όταν εκείνος, ώρα μεσάνυχτα, ψιθύρισε το σ’ αγαπώ στ’ αυτί της,  θόλωσε το μυαλό τής Σταχτοπούτας.  Μη νάταν τάχατες ο πρίγκηψ το ταίρι το απόλυτο, το έτερο μισό της;  Και τότε;  Τι θα γινόταν τότε αν κάτι πήγαινε στραβά;  Τι κι αν φθειρότανε ο έρωτάς τους  όπως τα γούνινα γοβάκια φθείρονται σαν τα φοράς;  Ολάκερο το σύμπαν θα κατέρρεε τότε…  Αυτά σκεφτότανε η Σταχτοπούτα ενώ δραπέτευε από τ’ αγκάλιασμα του πρίγκιπα κι έφευγε τρέχοντας για να χαθεί μέσα στο πλήθος των καλεσμένων.   Πάνω στη βιάση της παραπατά.  Φεύγει απ’ το πόδι το δεξί το γούνινό της το γοβάκι.   Το βλέπει ο πρίγκιπας, σκύβει, το σηκώνει, πίσω της  τρέχει ολοταχώς.   Σαν κάνει πως ζυγώνει, ταυτόχρονα κι αστραπιαία, συμβαίνει η μεταμόρφωση της άμαξας, του αμαξά, μα και της Σταχτοπούτας.    Δεν τον ξανάδε από τότε τον πρίγκιπα η Σταχτοπούτα.  Κι ούτε το γούνινό της το γοβάκι το δεξί ξανάδε.   Γνώρισε όμως ένα καλό παλικάρι, το παντρεύτηκε κι έφυγε μαζί του για την ξενητιά.   Πέρασαν χρόνια πολλά, παντρεύτηκε κι ο πρίγκιπας μια όμορφη βασίλισσα και έγινε βασιλιάς.  Το γούνινο γοβάκι το κατέχει ακόμα.  Λένε μάλιστα κάποιοι που ξέρουν, ότι μετά τις τόσες δοκιμές σε τόσα ποδαράκια, κοντεύει πια να διαλυθεί.